Ακούστε το άρθρο στο Spotify:
Η φάλαινα με το όνομα «Λολίτα» βρίσκεται ένα βήμα πριν την ελευθερία, ύστερα από 50 χρόνια αιχμαλωσίας.
Η αιχμαλωσία των ζώων για την «τέρψη» των ανθρώπων
Δυστυχώς, η αιχμαλωσία ζώων και η «εκπαίδευσή» τους με σκοπό την ανθρώπινη «ψυχαγωγία» συνιστά εδώ και χρόνια πεδίο μεγάλων αντιπαραθέσεων. Αρκετοί είναι εκείνοι πλέον που αρνούνται να επισκεφθούν ενυδρεία και ζωολογικούς κήπους, απαιτώντας την επιστροφή των ζώων -και ειδικότερα των πρωτευόντων θηλαστικών- στο φυσικό τους περιβάλλον. Πολλές φορές, η απάντηση που τους δίνεται σ’ αυτό το αίτημά τους, είναι ότι τα ζώα αυτά γεννήθηκαν σε περιβάλλον αιχμαλωσίας κι ότι, συνεπώς, θα ήταν αδύνατον για εκείνα να επιβιώσουν στην άγρια φύση, σε περιβάλλοντα όπως ένα δάσος, μια έρημος ή ο ανοιχτός ωκεανός.
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν και ζώα που γεννήθηκαν στη φύση και αιχμαλωτίστηκαν αργότερα. Ένα από αυτά είναι και η Λολίτα. Την περίοδο που ο πόλεμος του Βιετνάμ βρισκόταν εν εξελίξει και ο Νίξον διένυε την πρώτη του θητεία ως πρόεδρος των ΗΠΑ, μία νεαρή φάλαινα μπλεκόταν στα δίχτυα λαθραλιέων. Η Λολίτα, ωστόσο, δεν είναι πια νεαρή, αφού έχει φτάσει αισίως την ηλικία των 56 ετών. Επί δεκαετίες, αποτέλεσε πόλο έλξης στο θαλάσσιο Ενυδρείο του Μαϊάμι στη Φλόριντα.

Ένα στενάχωρο ρεκόρ κι ένα πιο αισιόδοξο μέλλον
Η Λολίτα είναι κάτοχος και ενός θλιβερού ρεκόρ, καθώς αποτελεί τη γηραιότερη φάλαινα-δολοφόνο που ζει υπό αιχμαλωσία. Τώρα όμως, εν έτει 2023, η όρκα ετοιμάζεται να επιστρέψει στα νερά της πατρίδας της, στον βορειοδυτικό Ειρηνικό, περισσότερα από 50 χρόνια μετά την ημέρα που έχασε την ελευθερία της.
Την περασμένη Πέμπτη, ύστερα από πολλά χρόνια πιέσεων για την απελευθέρωσή της από τους ακτιβιστές για την προστασία των ζώων, το ενυδρείο ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει τη διαδικασία επιστροφής της όρκας στο φυσικό της περιβάλλον, κάτι που αναμένεται να συμβεί μέσα στα επόμενα δύο χρόνια.
We are proud to share that the @MiamiSeaquarium has entered into a formal and binding agreement with Friends of Lolita to change Lolita’s future. pic.twitter.com/oWWvbIgkFK
— The Dolphin Company (@TheDolphinCo_) March 30, 2023
Προκειμένου να συμβεί αυτό, το ενυδρείο του Μαϊάμι συνεργάζεται με τη μη κερδοσκοπική οργάνωση “Friends of Lolita”. Τα έξοδα για τη μετεγκατάσταση της ταλαιπωρημένης φάλαινας θα αναλάβει ο ιδιοκτήτης της ομάδας αμερικανικού ποδοσφαίρου του NFL, Indianapolis Colts, ο Τζιμ Ίρσαϊ. «Είμαι ενθουσιασμένος που θα συμμετάσχω στο ταξίδι της φάλαινας», δήλωσε ο ίδιος. «Είναι ένα σκληρό πλάσμα. Είναι καταπληκτικό. Από τότε που ήμουν μικρό παιδί, αγαπούσα τις φάλαινες».

Λίγα λόγια για τις φάλαινες-δολοφόνους
Σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA), οι συγκεκριμένες όρκες ζουν αποκλειστικά στον Βόρειο Ειρηνικό Ωκεανό και περνούν αρκετούς μήνες του χρόνου στον πορθμό Πάτζετ Σάουντ της Ουάσιγκτον. Αυτός ο ιδιαίτερος πληθυσμός όρκας αναγνωρίστηκε ως είδος υπό εξαφάνιση το 2005, εν μέρει λόγω των προγραμμάτων αιχμαλωσίας που κυνηγούσαν τα ζώα καθ’ όλη τη δεκαετία του 1970, όταν αιχμαλωτίστηκε και η Λολίτα.
Ο Τζέισον Κόλμπι, ιστορικός του περιβάλλοντος και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βικτόρια, σε βιβλίο του όπου καταγράφει την ιστορία της παγκόσμιας απήχησης των φαλαινών-δολοφόνων, περιγράφει και πώς αιχμαλωτίστηκε η Λολίτα.
«Όταν αιχμαλωτίστηκε, οι λαθραλιείς ξεκίνησαν να μαζεύουν σχεδόν ολόκληρο τον πληθυσμό των φαλαινών-δολοφόνων», ανέφερε ο ιστορικός στο BBC. «Υπήρχαν περίπου 90 όρκες πίσω από τα δίχτυα τους σε ένα σημείο». Ακτιβιστές επεδίωξαν, όπως περιγράφει ο ίδιος, να απελευθερώσουν τις φάλαινες κόβοντας τα δίχτυα των ψαράδων. Το αποτέλεσμα, δυστυχώς, ήταν μερικές από αυτές να μπλεχτούν και τέσσερα μικρά να πνιγούν. Οκτώ όρκες από αυτές, ανάμεσά τους και η Λολίτα, αιχμαλωτίστηκαν. «Ολα αυτά συνέβησαν τον Αύγουστο του 1970, μία εποχή που ο Πόλεμος του Βιετνάμ ήταν εν εξελίξει. Ηταν η πρώτη θητεία του Ρίτσαρντ Νίξον – τόσο πολύ έχει κρατήσει η αιχμαλωσία της», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Με πληροφορίες από BBC και MiamiHerald