Ακούστε το άρθρο στο Spotify:

Ο Αμερικανικός Κτηνιατρικός Σύλλογος Συμπεριφοράς των Ζώων (AVSAB, American Veterinary Society of Animal Behavior), στη δήλωση θέσης που δημοσίευσε το Σεπτέμβριο του 2022, αναφέρει ότι οι προτεινόμενες μέθοδοι για την εκπαίδευση των σκύλων είναι εκείνες που περιλαμβάνουν την παροχή ανταμοιβής για τις επιθυμητές ενέργειες, και παράλληλα την απομάκρυνσή της κατά την εκτέλεση ανεπιθύμητων πράξεων, ενώ τονίζεται ότι αντενδείκνυται οποιαδήποτε μέθοδος βασίζεται στην τιμωρία, σωματική, ψυχική ή άλλη, δηλαδή οι αποτρεπτικές μέθοδοι εν γένει.

Ο λόγος είναι ότι στη δεύτερη περίπτωση, όχι μόνο υπάρχουν πολλαπλές αρνητικές επιπτώσεις που υποβαθμίζουν την καλή διαβίωση του ζώου, αλλά αποτρέπεται και η ανάπτυξη ενός ισχυρού και υγιούς δεσμού ανάμεσα σε εκείνο και στον ιδιοκτήτη του, ενώ η αποτελεσματικότητα αυτών των μεθόδων είναι παράλληλα χαμηλότερη απο εκείνη των μεθόδων ανταμοιβής, είτε αποσκοπούν στην εκπαίδευση, είτε στη θεραπεία συμπεριφορικών διαταραχών. Συνεπώς, ανεξαρτήτως πλαισίου εκπαίδευσης, οι μέθοδοι ανταμοιβής είναι αποκλειστικά εκείνες που προτείνονται απο τον AVSAB.

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στο σχετικό άρθρο.

Στο παρόν άρθρο, εξετάζουμε ορισμένες απο τις πιο κοινές ερωτήσεις σχετικά με την εκπαίδευση σκύλων και παρατίθενται οι απαντήσεις που δίνονται απο τον Αμερικανικό Κτηνιατρικό Σύλλογο Συμπεριφοράς των Ζώων.

Ερώτηση 1η: Ποια είναι μερικά παραδείγματα τεχνικών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν απο έναν εκπαιδευτή που ακολουθεί μεθόδους που βασίζονται στην ανταμοιβή;

Οι εκπαιδευτές μπορούν να χρησιμοποιήσουν λεκτικές ή οπτικές ενδείξεις για να δώσουν το σύνθημα για την απαιτούμενη συμπεριφορά, ένα κλικ ή κάποιο λεκτικό δείκτη για να επισημάνουν τη ζητούμενη συμπεριφορά και παιχνίδια, λιχουδιές ή άλλα κατάλληλα θετικά ενισχυτικά για να ανταμείψουν τη συμπεριφορά. Η αποτύπωση, η διαμόρφωση και ο δελεασμός (π.χ. με ένα σνακ) μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διδασκαλία των επιθυμητών συμπεριφορών.

Ερώτηση 2η: Στο πλαίσιο της εκπαίδευσης βάσει ανταμοιβής, επιτρέπεται τα σκυλιά να ακολουθούν ανεπιθύμητες συμπεριφορές;

Η χρήση μεθόδων που βασίζονται στην ανταμοιβή δεν σημαίνει ότι τα σκυλιά επιτρέπεται να κάνουν ό,τι θέλουν. Όλα τα ζώα μαθαίνουν καλύτερα όταν δίνονται κατάλληλη δομή, ρουτίνα και οδηγίες. Ωστόσο, είναι επιτακτική ανάγκη αυτά τα όρια να διδάσκονται χωρίς τη χρήση φόβου, εκφοβισμού ή πόνου.

Ερώτηση 3η: Θα μπορούσαν οι αποτρεπτικές μέθοδοι εκπαίδευσης να χρησιμοποιηθούν σε σκυλιά που εκδηλώνουν επιθετικές συμπεριφορές;

Ζώα με απαιτητικές και δύσκολες διαταραχές συμπεριφοράς, όπως είναι η επιθετικότητα, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά, συμπονετικά και με ανθρώπινες μεθόδους εξάσκησης, παρά με «βαρύ χέρι». Δεν υπάρχουν εξαιρέσεις σ’ αυτό το πρότυπο. Εάν ένας εκπαιδευτής αδυνατεί να τροποποιήσει μια συγκεκριμένη συμπεριφορά, θα πρέπει να συμβουλευτεί έναν άλλο εκπαιδευτή που χρησιμοποιεί τη μέθοδο της εκπαίδευσης βάσει ανταμοιβών ή να απευθυνθεί σε έναν κτηνίατρο, σε έναν πιστοποιημένο από το διοικητικό συμβούλιο συμπεριφοριστή κτηνίατρο ή σε έναν πιστοποιημένο συμπεριφοριστή ζώων.

Ερώτηση 4η: Ποιες τεχνικές πρέπει να αποφεύγονται κατά την εκπαίδευση;

Ένας κατάλληλος εκπαιδευτής θα πρέπει να αποφεύγει οποιαδήποτε χρήση εργαλείων εκπαίδευσης που περιλαμβάνουν πόνο (αλυσίδες πνιγμού,περιλαίμια με δόντια ή ηλεκτρικά κολάρα), εκφοβισμό (νεροπίστολα, δοχεία που κάνουν θόρυβο κατά την ανακίνηση, συμπιεσμένα δοχεία αέρα, φωνές, επίμονο και επιβλητικό βλέμμα ή βίαιη χειραγώγηση όπως τα «alpha rolls», δηλαδή ο εξαναγκασμός του σκύλου να παραμείνει με την πλάτη στο πάτωμα, ασκώντας του πίεση, με σκοπό να καταλάβει με βίαιο τρόπο ότι ο χρήστης της τεχνικής είναι ο “άλφα”, δηλαδή ο κυρίαρχος ή τα «dominance downs»), τεχνικές σωματικής διόρθωσης (απότομο τράβηγμα του λουριού ή άσκηση σωματικής δύναμης) ή κατακλυσμιαία έκθεση (π.χ. η έκθεση ενός σκύλου με επιθετική συμπεριφορά σε έναν ελεγχόμενο χώρο μαζί με άλλους επιθετικούς σκύλους, με σκοπό να μειωθεί η επιθετικότητά του, βάσει της ιδέας ότι δε μπορεί να εκδηλώνει μονίμως επιθετικές συμπεριφορές μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, καθώς το σώμα του δεν είναι ικανό να παραμείνει σε κατάσταση στρες και επαγρύπνησης επ’ αόριστον). Επίσης, ο υπό εκπαίδευση σκύλος θα πρέπει πάντοτε να αισθάνεται ασφάλεια και να έχει τη δυνατότητα να εξαιρεθεί απο την εκπαίδευση, εάν αυτό επιθυμεί. Και φυσικά, πρέπει να καταβληθούν όλες οι δυνατές προσπάθειες για την αποτελεσματική επικοινωνία μαζί του , καθώς και για την εκδήλωση σεβασμού προς εκείνον.

Ερώτηση 5η: Γιατί πρέπει να αποφεύγονται οι αποτρεπτικές τεχνικές εξάσκησης;

Οι συνέπειες και οι επιπτώσεις των αποτρεπτικών μεθόδων εξάσκησης έχουν πλέον αποδειχθεί και είναι σαφώς τεκμηριωμένες. Μεταξύ των επιπτώσεων περιλαμβάνονται το αυξημένο άγχος και η επιθετικότητα που σχετίζεται με τον φόβο, η αποφυγή της μάθησης και η ανικανότητα απόκτησης της γνώσης. Επίσης, τα ζώα ενδέχεται να έχουν λιγότερα κίνητρα να συμμετάσχουν στην εκπαίδευση, ενώ είναι λιγότερο πιθανό να αλληλεπιδρούν με ανθρώπινα μέλη του σπιτιού.

Ερώτηση 6η: Πώς πρέπει να αποφασίσει ένας κτηνίατρος ποιόν εκπαιδευτή θα συστήσει για εκπαίδευση;

Οι κτηνίατροι που παραπέμπουν τους πελάτες τους σε εκπαιδευτές σκύλων, θα πρέπει να είναι σε θέση να συστήνουν τους πιο καταρτισμένους και ηθικούς εξ αυτών. Οι εκπαιδευτές θα πρέπει να είναι πιστοποιημένοι, να χρησιμοποιούν ανθρώπινα μέσα και να προσφέρουν αποτελεσματικότητα. Όποτε είναι δυνατόν, οι κτηνίατροι θα πρέπει να εξετάζουν και να αξιολογούν τις μεθόδους που ακολουθεί ένας εκπαιδευτής, προτού τον συστήσουν σε πελάτες. Αν ένας εκπαιδευτής χρησιμοποιεί, για παράδειγμα, αποτρεπτικές μεθόδους ή εκφράζει και υποστηρίζει παρωχημένες ιδέες όπως η «κυριαρχία», ο «ηγέτης της αγέλης» ή «άλφα» θεωρίες, οι πελάτες θα πρέπει να προτρέπονται να μην τους προσλαμβάνουν.

Οι εκπαιδευτές που θα πρέπει να συστήνονται, όποτε είναι δυνατό, είναι εκείνοι με υπόβαθρο ανώτερης εκπαίδευσης, όπως η Karen Pryor Academy και η Jean Donaldson’s Academy for Dog Trainers, καθώς και με συμμετοχή σε οργανισμούς όπως η Pet Professional Guild, η International Association of Animal Behavior Consultants, η Victoria Stillwell’s Academy for Dog Training και με Fear – Free πιστοποιήσεις.

Ερώτηση 7η: Ποιος είναι ο ρόλος του κτηνιάτρου στη συμπεριφορική φροντίδα;

Οι κτηνίατροι αποτελούν σημαντικό μέρος της ομάδας εκπαίδευσης ή της ομάδας τροποποίησης της συμπεριφοράς. Η ενσωμάτωση του ιστορικού συμπεριφοράς και των αξιολογήσεων σε κάθε επίσκεψη ασθενούς, ενθαρρύνει την έγκαιρη παρέμβαση για τη διόρθωση προβληματικών συμπεριφορών. Ο κτηνίατρος διαδραματίζει, επίσης, σημαντικό ρόλο στην αξιολόγηση της υγείας του ζώου, η οποία είναι απαραίτητη προκειμένου να προσδιοριστεί εάν υπάρχουν ιατρικοί παράγοντες που συμβάλλουν ή ακόμη και προκαλούν τις ανησυχητικές συμπεριφορές. Κατόπιν της αξιολόγησης της υγείας, ο κτηνίατρος είναι σε θέση να αποφασίσει εάν έχει τις δεξιότητες και την επιθυμία να δημιουργήσει ένα πλάνο θεραπείας συμπεριφοράς ή εάν προτιμά να συνεργαστεί με έναν σύμβουλο συμπεριφοράς ή έναν εκπαιδευτή. Οι κτηνίατροι που δημιουργούν πλάνα θεραπείας για τη συμπεριφορά ή συνεργάζονται με άλλους επαγγελματίες για τη θεραπεία προβλημάτων συμπεριφοράς, δεν θα πρέπει να θεωρούν τη χρήση φαρμακευτικών προϊόντων ως «έσχατη λύση». Ενθαρρύνεται θερμά, τέλος, η ανοιχτή επικοινωνία με πιστοποιημένους από το διοικητικό συμβούλιο κτηνιάτρους συμπεριφοριστές.